According to the World Cancer Research Fund International in 2018, there were an estimated 18 million cancer cases around the world. From that, there were 296,851 brain cancer patients.
Brain cancer awareness ribbon color: Grey
Brain cancer awareness month: May
What is brain cancer?
Simply a brain cancer or a brain tumor is a collection of abnormal cells in the brain. Universal classification for the brain tumor was firstly published by the World Health Organization in 1979. There are mainly two categories of brain tumors. These are categorized according to microscopic characteristics.
1. Primary brain tumors
Commonly primary brain tumors can be Benign or Malignant. Primary brain tumors occur in the CNS (Central Nervous System).
Benign tumors do not contain cancer cells. Benign brain tumors can be removed and rarely grow back and do not spread to other parts of the body. However, if this cancer spreads to sensitive areas of the brain it can cause life-threatening.
Malignant tumors contain cancer cells. Unlike benign tumors, malignant tumors show rapid growth and it is more serious. However, it rarely spread to other parts of the body. Malignant tumors invade healthy brain tissues.
According to Karnofsky’s performance status scale, all primary tumors are classified according to the following conditions.
A: Able to carry on normal activity and to work. No special care is needed.
B: Unable to work. Care for most personal needs. A varying degree of assistance is needed
C: Unable to care for self. Require hospital care. The disease may be progressing rapidly.
Types of primary brain tumors
1. Gliomas (A)
2. Astrocytomas (A)
3. Glioblastoma Multiforme
4. Oligodendrogliomas (A)
5. Ependymomas & Ependymoblastomas (C)
6. Medulloblastomas (C)
7. Meningiomas (A)
8. Pituitary adenomas
9. Schwannomas
10. Primary CNS lymphoma
2. Secondary brain tumor
Secondary brain tumors or Metastatic brain tumors are occurring on malignancies outside of the CNS and spread to the brain. Mostly secondary brain tumors spread through arterial circulation. It is about ten times more common than primary brain cancer.
Causes of brain cancer
There is no exact cause of brain cancer. But there are some risk factors for brain cancer.
· Age – The risk of getting brain tumor increases with age
· Genetic condition
· Previous radiation
· Viruses
· Power lines and mobile phones
Symptoms of brain cancer
· Weakness or paralysis in part of the body
· Headaches
· Loss of balance
· General irritability, drowsiness or a change in personality
· Nausea and vomiting
· Disturbed vision, hearing, smell or taste
· Problems with memory
Treatment for brain cancer
· Surgery – removing tumor completely or partially. The objective of surgery is maximal tumor resection with least the amount of damage to neural or supporting structures.
· Radiotherapy – most common treatment in brain cancer. Tumor is irradiated with beta, x rays or gamma rays
· Chemotherapy – not always used for brain cancer. This is an optional treatment. Chemotherapy drugs impede cellular replication of tumor cells, interfering with their ability to copy deoxyribonucleic acid and reproduce.
· Variety of experimental therapies
මොළයේ පිළිකා
2018 දී ලෝක පිළිකා පර්යේෂණ අරමුදලට අනුව ලොව පුරා පිළිකා රෝගීන් මිලියන 18 ක් වාර්තා වී තිබේ. එයින් මොළයේ පිළිකා රෝගීන් 296 851 ක් සිටි අතර එය සියලුම පිළිකා වලින් 1.7% කි.
මොළයේ පිළිකාපිළිබඳදැනුවත් කිරීමේ රිබන් වර්ණය: අළු
මොළයේ පිළිකාපිළිබඳදැනුවත්කිරීමේමාසය: මැයි
මොළයේ පිළිකා යනු කුමක්ද?
හුදෙක්ම මොළයේ පිළිකාවක් හෝ මොළයේ ගෙඩියක් යනු මොළයේ අසාමාන්ය සෛල එකතුවකි. මොළයේ ගෙඩියක් සඳහා විශ්ව වර්ගීකරණය ප්රථම වරට ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානය විසින් 1979 දී ප්රකාශයට පත්කරන ලදී. ප්රධාන වශයෙන්මොළයේ පිළිකා වර්ග දෙකක් තිබේ. මේවා අන්වීක්ෂීය ලක්ෂණ අනුව වර්ගීකරණය කර ඇත.
1. ප්රාථමික මොළයේ පිළිකා
සාමාන්යයෙන් ප්රාථමික මොළයේ පිළිකා බෙන්ජින් හෝ මාරාන්තික විය හැකිය. ප්රාථමික මොළයේ පිළිකා සී.එන්.එස් (මධ්යම ස්නායු පද්ධතිය) තුළ හට ගනී.
බෙන්ජින් පිළිකාවල පිළිකා සෛල අඩංගු නොවේ. නිරෝගී මොළයේ පිළිකා ඉවත් කළ හැකි අතර කලාතුරකින් නැවත වර්ධනය වන අතර ශරීරයේ අනෙකුත් කොටස් වලට පැතිරෙන්නේ නැත. මොළයේ පටක ආක්රමණය නොකරයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම පිළිකාව මොළයේ සංවේදී ප්රදේශවලට පැතිරී ගියහොත් එය ජීවිතයට තර්ජනයක්විය හැකිය.
මාරාන්තික පිළිකාවල පිළිකා සෛල අඩංගු වේ. බෙන්ජින් පිළිකා මෙන් නොව, මාරාන්තික පිළිකා වේගවත් වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරන අතර එය වඩාත් බරපතලය. ශරීරයේ අනෙකුත් කොටස් වලට කලාතුරකින් පැතිරෙයි. මාරාන්තික පිළිකා නිරෝගී මොළයේ පටක ආක්රමණය කරයි.
කර්නොෆ්ස්කිගේ කාර්ය සාධන තත්ව පරිමාණයට අනුව, සියලුම ප්රාථමික පිළිකා පහත සඳහන් කොන්දේසි අනුව වර්ගීකරණය කර ඇත.
A: සාමාන්ය ක්රියාකාරකම් කරගෙන යාමට සහ වැඩ කිරීමට හැකියාව ඇත. විශේෂ සැලකිල්ලක් අවශ්ය නොවේ.
B: වැඩකිරීමට නොහැකි වෙයි. බොහෝ පුද්ගලික අවශ්යතා සඳහා සැලකිලිමත් වන්න. විවිධාකාර ආධාර අවශ්ය වේ.
C: ස්වයං රැකවරණය ලබා ගත නොහැක. රෝහල් රැකවරණය අවශ්යයි. රෝගය වේගයෙන් ඉදිරියට යා හැකිය.
ප්රාථමික මොළයේ පිළිකා වර්ග
1. ග්ලියෝමාස්(ඒ)
2. ඇස්ට්රොසිටෝමාස් (ඒ)
3. ග්ලියෝබ්ලාස්ටෝමාමල්ටිෆෝම්
4. ඔලිගොඩෙන්ඩ්රොග්ලියෝමාස් (ඒ)
5. එපෙන්ඩිමෝමාස්සහ එපෙන්ඩිමොබ්ලාස්ටෝමා (සී)
6. මෙඩුල්ලොබ්ලාස්ටෝමා (සී)
7. මෙනින්ජියෝමාස් (ඒ)
8. පිටියුටරිඇඩිනෝමා
9. ෂ්වානෝමාස්
10. ප්රාථමික සීඑන්එස් ලිම්ෆෝමා
2. ද්විතියික මොළයේ පිළිකා
ද්විතියික මොළයේ පිළිකා හෝ මෙටාස්ටැටික් මොළයේ පිළිකා සී.එන්.එස් වලින් පිටත සිදුවන අක්රමිකතා මත සිදුවන අතර මොළයට පැතිරෙයි. බොහෝ විට ද්විතියික මොළයේ පිළිකා ධමනි සංසරණය හරහා පැතිරෙයි. එය ප්රාථමික මොළයේ පිළිකාවට වඩා දස ගුණයකින් වැඩිය.
මොළයේ පිළිකා ඇතිවීමට හේතු
මොළයේ පිළිකාවට නිශ්චිත හේතුවක් නොමැත. නමුත් මොළයේ පිළිකා ඇතිවීමේ අවදානම් සාධක කිහිපයක් තිබේ.
· වයස- වයස සමඟ මොළයේ ගෙඩියක් ඇතිවීමේ අවදානම වැඩිවේ
· ජානමය තත්වය
• පෙර විකිරණ
• වෛරස්
• විදුලිරැහැන් සහ ජංගම දුරකථන
මොළයේ පිළිකා රෝග ලක්ෂණ
· ශරීරයේ කොටසක් දුර්වල වීම හෝ අංශභාගය
· හිසරදය
· සමබරතාවය නැතිවීම
· නුරුස්නා බව, නිදිබර ගතිය හෝ පෞරුෂයේ වෙනසක්
· ඔක්කාරය හා වමනය
· බාධාඇති දර්ශනය, ඇසීම, සුවඳ හෝ රසය
· මතකයේ ගැටළු
මොළයේ පිළිකා සඳහා ප්රතිකාර කිරීම
· සැත්කම්- ගෙඩියක් සම්පූර්ණයෙන්ම හෝ අර්ධ වශයෙන්ඉවත් කිරීම. ශල්යකර්මයේ පරමාර්ථය වන්නේ ස්නායුක හෝ ආධාරක ව්යුහයන්ට අවම හානියක් සිදු වන උපරිම පිළිකා ඉවත් කිරීමයි.
· විකිරණ චිකිත්සාව – මොළයේ පිළිකා සඳහා වඩාත් පොදු ප්රතිකාරය. ගෙඩියබීටා, එක්ස් කිරණ හෝ ගැමා කිරණ මගින් ප්රකිරණය වේ
· රසායනික චිකිත්සාව – මොළයේ පිළිකා සඳහා සැමවිටම භාවිතා නොවේ. මෙය විකල්ප ප්රතිකාරයකි. රසායනික චිකිත්සක ඖෂධ මගින් පිළිකා සෛල වල සෛලීය පරිවර්තනයට බාධා ඇති වන අතර ඩියෝක්සිරයිබොනියුක්ලික් අම්ලය පිටපත් කිරීමට සහ ප්රජනනය කිරීමට ඇති හැකියාවට බාධා කරයි.
· විවිධාකාර පර්යේෂණාත්මක ප්රතිකාර